Wat is toegankelijkheid?

Toegankelijkheid betekent dat iedereen, met of zonder beperking, gelijke toegang heeft tot alle voorzieningen, informatie en diensten. Het houdt in dat iedereen de mogelijkheid heeft om volwaardig deel te nemen aan de samenleving.

Integratie en inclusie

Vroeger sprak men vooral over ‘integratie’ van mensen met een beperking. Dit hield in dat het individu zich zoveel mogelijk moest aanpassen aan de bestaande omgeving.

Tegenwoordig ligt de nadruk op ‘inclusie’. Hierbij kijken we hoe de omgeving kan worden aangepast aan het individu, zodat iedereen kan deelnemen. Het doel is om oplossingen te vinden die voor zoveel mogelijk mensen werken, zonder dat iemand zich hoeft aan te passen.

Wetten en richtlijnen 

Toegankelijkheid is helaas niet vanzelfsprekend en daarom is het belangrijk dat hiervoor wetten en regels zijn, zoals het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een handicap. En als je de wereldwijd geldende WCAG-richtlijnen volgt zorg je er bijvoorbeeld voor dat jouw website of app toegankelijk is. 

Digitale toegankelijkheid

Digitale toegankelijkheid betekent dat iedereen, ongeacht beperking, gebruik kan maken van de mogelijkheden van internet, computers en smartphones. Maar wanneer gaat het mis met digitale toegankelijkheid?

Bijvoorbeeld wanneer een website witte tekst op een lichtblauwe achtergrond heeft, wat voor slechtzienden moeilijk leesbaar is. Of wanneer een grafiek geen tekst beschrijving heeft, waardoor hulpsoftware voor blinde gebruikers geen informatie kan voorlezen. Ook video’s zonder ondertiteling vormen een probleem, omdat ze ontoegankelijk zijn voor dove of slechthorende mensen.

Fysieke toegankelijkheid

Mensen met een beperking moeten net als iedereen gebruik kunnen maken van buitenruimten, openbare gebouwen, woningen en meer. Bovendien moet iedereen zelf kunnen kiezen waar ze hun tijd doorbrengen. Dit noemen we fysieke toegankelijkheid.

Een goed toegankelijk gebouw heeft bijvoorbeeld een duidelijk herkenbare, voor iedereen bruikbare ingang. Vanuit een inclusieve benadering betekent fysieke toegankelijkheid niet alleen dat er bijvoorbeeld een aparte, rolstoelvriendelijke ingang is — maar dat de hoofdentree voor iedereen toegankelijk is. Pas wanneer één ingang geschikt is voor alle bezoekers, kunnen we spreken van optimale toegankelijkheid.

Sociale toegankelijkheid

Het VN-verdrag gaat verder dan alleen fysieke toegankelijkheid; het benadrukt ook het belang van sociale toegankelijkheid. Dit betekent dat iedereen respectvol en behulpzaam wordt benaderd en gemakkelijk toegang heeft tot de juiste informatie. Bovendien wordt deze informatie op een duidelijke en begrijpelijke manier aangeboden, zodat iedereen het kan begrijpen en gebruiken.

Een deel van de informatie op deze pagina is geleend van Stichting Accessibility.